Ankara'nın ilçesi Elmadağ’ın tarihinde Yozgat izi! Belki de bu detayları ilk defa duyacaksınız

Ankara’nın Elmadağ ilçesi, köklü geçmişinde barındırdığı isim değişiklikleriyle dikkat çekiyor. "Asi Yozgat" olarak bilinen eski adı, 16. yüzyıldan itibaren kayıtlara geçmiş ve ilginç bir tarihi miras bırakmış. Peki, bu bölgeye neden "Asi Yozgat" deniyordu? İşte detaylar…

Asi Yozgat İsminin İlk İzleri

Ankara Etnografya Müzesi’nde bulunan 1558 ile 1590 yılları arasındaki Şer’iye Mahkemesi sicilleri, Elmadağ’ın bulunduğu bölgenin o dönemlerde "Asi Yozgat" olarak anıldığını gösteriyor. 1785-1809 yıllarında Ankara Sancağı’na bağlı kazalardan biri olan bu yerleşim yeri, 1902’de ise Ankara Vilayeti Salnamesi'nde Bala Kazası’na bağlı bir köy olarak kaydedilmiş. Bugünkü Elmadağ’ın Yenipınar, Yenimahalle ve Yenidoğan Mahalleleri çevresinde yerleşim alanları kurulduğu biliniyor.

Çapanoğlu Efsanesi ve "Asi Yozgat" Adı

"Asi Yozgat" adının ardında halk arasında anlatılan Çapanoğlu efsanesi de yer alıyor. Efsaneye göre, Yozgat’tan gelen Çapanoğlu adında bir ağanın, bu bölgedeki halkı kendi himayesine katmak istediği anlatılıyor. Rivayete göre, Çapanoğlu’nun bu baskısına karşılık veren köylüler isyan edip başkaldırarak, zulmüne son veriyor. Bu olaydan sonra, köy "Asi Yozgat" adıyla anılmaya başlıyor. Ancak bu hikayenin doğruluğu resmi kayıtlara dayanmıyor ve ağızdan ağıza anlatılarak günümüze ulaşmış bir efsane olarak değerlendiriliyor.

"Asi" Kelimesinin Anlamı: Fayda ve Kazanç

Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’nün yayımladığı "Osmanlı’da Yer Adları" adlı eser, Elmadağ’ın eski isminin "Asi Yozgat" olduğunu doğruluyor. Ancak "asi" kelimesinin burada "başkaldıran" değil, fayda ya da kazanç anlamında kullanıldığı belirtiliyor. Atatürk Araştırma Merkezi'nin yayınlarına göre de, bu kelimenin anlamı “fayda” ve “kazanç” olarak değerlendiriliyor. Bu, bölgenin adının tahmin edilenden farklı bir anlam taşıyabileceğine işaret ediyor.

Elmadağ’ın İsmi Nasıl Değişti?

"Asi Yozgat" ismi, zamanla "Küçük Yozgat" olarak anılmaya başladı. 1928 yılında Bala Kazası’na bağlı bir bucak olarak kaydedilen köy, 1936’da Çankaya ilçesine bağlı bir nahiye merkezi haline geldi. Nihayet 1941 yılında, Elmadağ adını alarak bugünkü ismine kavuştu.

Elmadağ’ın bu uzun isim serüveni, bölgenin tarihine ışık tutarken, yerel halkın da hafızasında iz bırakmaya devam ediyor. Efsanelerle harmanlanmış bu tarih, bugün Elmadağ’ın kültürel mirası olarak öne çıkıyor.

Bu tarihi izler, Elmadağ’ın geçmişine ve kültürel değerlerine ilgi duyanlar için önemli bir miras olarak yaşamaya devam ediyor.