Ahmed Bican’ın yazmış olduğu Envâru’l-Âşikîn adlı eserde “Bir kişinin üzerine ev yıkılsa şehiddir” şeklindeki rivâyet asırlardır yanlış anlaşılıp aktarılan bir rivâyettir. İslâm’ın koyduğu kuralları bir bütün halinde değerlendirmek yerine tek bir rivâyete bakarak hüküm vermek doğru değildir.

Bu îtibarla, bağlamından kopartılarak ele alınan bu ve benzeri rivâyetler sonucu Müslümanlardan bazıları, dünyaya gereken önemi vermemiş, tedbîri terk etmiş, evlerini sağlam yapmamış ve depremde yıkılan binanın enkazında kaldıklarında “şehit olacaklarına” inanmışlardır.

Bu bakımdan bina enkazında öldüğü zaman şehit olacağını zannedenlere doğru bilgi verilmesi ve bu konudaki yanlış anlayışların tashih edilmesi gerekmektedir.

Geri kalmışlığın, bilgi üretememenin, plan yapamamanın, ekonomik ve ahlâkî değerler ortaya koyamamanın, üretilen bilgiye değer vermemenin, tabiat olaylarına karşı tedbir almada gevşek davranmanın sebeplerinden birisi de “Müslümanların bu şekilde şehit olacaklarına ve kısa yoldan kolayca cennete gireceklerine olan inançlarıdır”, denilebilir.

Görüldüğü üzere “kısa yoldan şehitlik beklentisine girenler” bu tür anlayışlardan medet ummaktadır.

Envâru’l-Âşikîn ve benzeri eserler de maalesef bu tür haberlere rağbet edenlere  kaynaklık etmekte ve bilinçaltlarına yanlış mesajlar vermektedir.

Dolayısıyla “hiçbir tedbir almadığı ve binasını depreme dayanaklı yapmadığı halde” şehitlik beklentisi içinde olanlar kendilerini aldatmaktadır.

Söz konusu hadisi “diğer hadislerle birlikte bir bütün halinde anlatmayan din adamları” da bunlara işlerine öyle geldiği için “sorgusuz sualsiz inanan Müslümanlar” da vebal altındadır.

Sonuç olarak, deprem ve diğer tabii afetlere karşı “gereken tedbirleri” en güzel şekilde almayanların “bina yıkıldığı ve enkazın altında kalarak öldükleri zaman şehit olacaklarını zannetmeleri” Kur’ân ve sahih sünnetin temel ilkelerine aykıdır. Tedbiri, tevekkülü ve kaderi yanlış anlayanların öncelikle bu tasavvurlarını gözden geçirmeleri kendi yararlarına olacaktır.[1] (20.07.2007)