Ahmet Emin Seyhan

Ahmet Emin Seyhan

Celaleddin Rumî ve Hoşgörü

A+A-

Tarihimizde ismi rahmetle anılan, kendilerinden daima hayırla söz edilen örnek şahsiyetler olmuştur. Bu müstesna kişiler Allah’ın rızasına nail olan, Kur’an-ı Kerim’in ifadesiyle “kendilerine nimet verilen kimseler”dir. Onlar, Allah ve Resulünün emirlerine harfiyyen uymuşlar, İslam ahlakını yaşayarak çevrelerine örnek olmuşlardır.

Yüce Allah böyle kimseleri Kur’an’da şöyle tanıtmaktadır: “Unutmayın ki, Allah'a yakın olanların korkmaları için bir sebep yoktur; onlar acı ve üzüntü çekmeyeceklerdir. Onlar, imana erişip Allah'a karşı hep bilinçli ve duyarlı kalmaya çalışan kimselerdir.”


İşte İslam’ı özümsemiş bu Hak dostlarından biri de Celaleddin Rumi’dir. “Hamdım, piştim, yandım” sözleriyle hayatını özetleyen bu insan, her yıl 17 Aralıkta düzenlenen törenlerle Konya’da anılmaktadır.


Celaleddin Rumî, Kur’an-ı Kerim’e ve sahih sünnete olan bağlılığını; “Ben şu canı, bu tende taşıdığım sürece, Kur’an’ın kölesiyim, Muhammed Mustafa’nın ayağının tozuyum” diyerek dile getirmiştir. O, bu sözleriyle; “Rabbimiz! Bize yücelerden indirdiğine inanıyor ve bu Elçi'ye tâbi oluyoruz; o halde bizi [hakikate] şahitlik yapanlarla bir tut!” mealindeki ayeti kerimeye işaret etmiş olmalıdır.

Nitekim Celaleddin Rumî, Kur’an’dan aldığı bu ilhamla iman hakikatlerinin tercümanı olmuştur. Sevgili Peygamberimizin: “Mü’minlerin iman yönünden en kâmil olanı, ahlakı en güzel olanıdır” sözlerine gönülden inanan Mevlana: “İman, baştanbaşa edeptir, İslam yolu, edep ve hürmet yoludur.

İmanın kemale ermesi, gönüllerin takva ile buluşması, güzel ahlak ve üstün edeple mümkündür” buyurmuşlardır.


Görüldüğü üzere Celaleddin Rumî, Yüce Allah’a ve Rasulüne itaat eden bir Hak aşığıdır. Mevlana’yı ve fikirlerini bilmek isteyenlerin Kur’an-ı Kerim’e ve sahih sünnete bakmaları icap eder. Ömrü boyunca Kur’an ve sünnetten beslenen Mevlana, bütün insanlığa şöyle seslenmiş ve evrensel mesaj yüklü ifadeleriyle kendisindeki engin hoşgörüyü ortaya koymuştur.

 “Tövbe et, tövbe et, ne olursa olsun yine tövbe et! İster kâfir, ister mecusi, ister puta tapan ol yine tövbe et! Bizim dergâhımız ümitsizlik dergâhı değildir. Yüz kere tövbeni bozmuş olsan da yine tövbe et!” 
İslam’ı bütün benliğiyle özümseyip yaşamış olan Celaleddin Rumî, insanları gerçek anlamda Allah’a kul olmaya davet etmiş ve peygamberlerin ve salih kimselerin yolundan yürümelerini istemiştir.

Allah’a kulluk yolunda olan kimsenin bazı çetin imtihanlara tabi tutulsa bile, sonuçta hiçbir kaybının olmayacağını belirtmiştir. Böylesine bir kulluk şuuru ile yaşayarak Rabbine kavuşan Mevlana, sadece Allah’a olan kulluğu ile coşmuş ve: “Kul oldum, kul oldum, kul oldum! Ben sana hizmette iki büklüm oldum, her köle azad edilince sevinir.

İlahi, ben ise sadece Sana kul oldum diye seviniyorum” demiştir. O, Allah Resulü’nün izinde yürümüş, davranışlarında güzel ahlakı temel ölçü ve esas almış, daima birleştirici ve bütünleştirici olmuştur. Hayatının her anında hoşgörünün, sevginin, şefkatin ve barışın timsali olmuştur.

O, Sevgili Peygamberimizin; “Birbirinizi sevmedikçe gerçek mü’min olamazsınız” sözlerini hayata geçirmiş, iman ile sevgi arasındaki bağa işaret etmiştir.


Gönüllere sevgi aşılamış, insanların kalplerine ülfet ve muhabbet yerleştirmek yegâne hedefi olmuştur. Onun hoşgörü konusunda bizlere rehber olan şu sözleri ne kadar da önemlidir: “Bizim Peygamberimizin yolu aşk yoludur.

Aşksız olma ki, ölü kalmayasın. Sevgi; acıyı tatlı, bakırı altın eder. Her an iyilik tohumu ek, çünkü ekmedikçe biçemezsin. Sevgide güneş gibi ol, dostluk ve kardeşlikte akarsu gibi ol, hataları örtmede gece gibi ol, tevazuda toprak gibi ol, öfkede ölü gibi ol, her ne olursan ol, ya olduğun gibi görün, ya da göründüğün gibi ol.”


Bu vesile ile Celaleddin Rumî’yi ve bütün İslam büyüklerini rahmetle anıyoruz. Rabbim cümlemizi peygamberlerin, nebilerin, sıddıkların, şehitlerin ve salih kulların yolundan giden dürüst ve erdemli mü’minlerden eylesin. (17.10.2008)

Önceki ve Sonraki Yazılar